Vroeger waren alle zomers lang en warm en de kerst altijd wit. Toch klopt deze herinnering niet. Sinds 1906 hebben we in België nog maar 11 keer een witte kerst gevierd. Tenminste volgens het KMI. Want volgens de meteorologen maakt één sneeuwbui echt nog geen witte kerst. Maar wanneer mag je dan wel een paar extra wanten en sjaal in je rugzak stoppen?
Hoop jij stiekem ook weer dat je deze kerst een ouderwets sneeuwballen gevecht kunt houden of een reuze sneeuwman kunt maken. De kans is helaas klein. Maar ook als er sneeuw valt, is het niet zeker dat de kerst dan de boeken in gaat als witte kerst. Het Belgische KMI hanteert namelijk voor de vermelding ‘witte kerst’ de eis van een gesloten sneeuwdek van minstens 1 cm dik in Ukkel op 25 december.
Elf keer een witte kerst
In 1906 werd door de KMI de eerste witte kerst vastgesteld. Er werd een sneeuwhoogte van maar liefst 12 cm gemeten. In 1913 viel de sneeuw al enkele dagen voor kerst maar hield het op bij 7 cm. In 1917 viel er op eerste kerstdag 6 cm en een jaar later moesten we met een dunne 2 cm laag genoegen nemen. Deze schamele laag bleef dan wel weer een paar dagen liggen.
In 1923 was het dan wel een officieel witte Kerst te Ukkel, maar rond het middag uur was alle sneeuw al weer verdwenen. Het duurde maar liefst 15 jaar voor er in 1938 weer een mooie sneeuwlaag gemeten kon worden. De sneeuw viel op kerstavond. In de nacht was er hevige vorst waardoor er met kerst een mooie 7 cm sneeuw gemeten kon worden. In 1950 viel er 16cm op 5 december, op kerstdag was de helft alweer gesmolten maar de kerst kon wel de boeken in als witte kerst met deze overgebleven laag.
1964 was een bijzonder jaar
Een sneeuwtapijt van 17cm maakte de kerst van 1964 tot nooit meer te vergeten. In de nacht viel er nog regen die overdag overging in sneeuw. Het werd het grootste sneeuwpak van de twintigste eeuw in België tot dan. In 1986 was het te Ukkel dan wel weer een witte kerst maar in de rest van het land lag amper sneeuw. 23 jaar moesten we daarna wachten en de sneeuw was rond het middaguur in al weer verdwenen. De laatste witte kerst was in 2010 maar die maakte met 25 cm dan ook direct veel goed en een nieuw record!
Het grootste pak sneeuw ooit gemeten was niet in België en niet met kerst. Het was maart 1911 en de dikte was maar liefst 11.455 mm. Als je daar geen sneeuwpop mee kunt maken.
Koudste winter ooit
“België beleeft de koudste winter sinds 1987”, zo meldde weerman David Dehenauw in 2009. “De gemiddelde temperatuur van december, januari en februari zal met de huidige prognoses rond 1,5 graden schommelen. In de winter van 1987 bedroeg de gemiddelde temperatuur 1,6 graden.”
Toch komt zowel de winter van 1987 als die van 2009 niet in de top-10 van de koudste winters voor. De koudste winter was die van 1963, met een gemiddelde van -2 graden. Toen bevroor zelfs de zee en werd zelfs een kleine ijsbank gevormd.
Horrorwinters
Denk jij dat het hier koud kan zijn? Dan hoef je in elk geval nooit naar Antarctica te gaan. Daar werd op het weerstation van Wostok op 21 juli 1983 een temperatuur gemeten van maar liefst -89,2 graden Celsius. Waarschijnlijk ga je dan ‘s ochtends toch liever in ons winters weer met je laptoptas of cowboysbag op pad naar je werk of naar school.
