Je ziet het al te vaak: studenten die een slechte keuze maken en het na een of meerdere jaren over een andere boeg moeten gooien. Wij geven je alvast enkele vuistregels die je kunnen helpen om meteen de juiste richting te kiezen.
Veel studenten kiezen om de verkeerde redenen een studierichting voor hun voortgezet onderwijs: omdat ze hun vrienden willen volgen, omdat ze door hun familie aangespoord worden of omdat ze niks beters vinden. Dat heeft vaak ingrijpende gevolgen voor hun toekomst. Wil jij de juiste keuze maken? Dan raden we je aan om de volgende stappen te zetten.
Ken jezelf
Heb je een roeping, een passie of een bijzondere interesse in een specifiek vakgebied? Als dat zo is, dan heb je geluk, want dat is het ideale uitgangspunt om je studies te selecteren. In het andere geval hoef je echter niet te wanhopen. Dan moet je proberen om een werkgebied te bepalen waarin je jezelf zou kunnen ontplooien.
Er bestaat een tool die zes types professionele mensen onderscheidt. De eerste is ‘de realist’, waarmee vooral mensen bedoeld worden die met hun handen werken. Vervolgens heb je ‘de onderzoeker’, iemand met een wetenschappelijk analytische geest. Het derde type is ‘de artiest’, met een kunstzinnig temperament. Vervolgens is er ‘de sociale persoon’, die graag anderen helpt. ‘De ondernemer’ geeft doorgaans blijk van leiderschap. En het laatste type is ‘de conventionele persoon’, die graag opgelegde instructies volgt en een regelmatige taak uitvoert. Je kan de test online afleggen: www.jobpersonality.com/beroepskeuzetest. Op die manier ontdek je welke profielen bij jou passen en welke beroepen daarmee verbonden zijn. Het is wel belangrijk dat je het resultaat van de test met een korreltje zout neemt. Uiteindelijk is het maar een instrument om je op weg te helpen. Vraag je af of de beroepen die de test voorstelt aansluiten bij jouw waarden en probeer om verder te denken in die richting. Op de site van Onderwijs Vlaanderen (de pagina ‘studie- en beroepskeuzebegeleiding’) vind je nog meer informatie over de verschillende mogelijkheden. Je kan ook twee online vragenlijsten van het Centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) proberen op www.onderwijskiezer.be, of aankloppen bij een van de centra voor een oriëntatietest.
Zoek mensen met ervaring op
Als je eenmaal je werkdomein hebt bepaald, is het een goed idee om mensen met relevante ervaring op te zoeken. Dat kunnen oudere studenten zijn, maar je zal het meest hebben aan mensen die in dat domein werkzaam zijn. Zij zullen je eerste indrukken kunnen bevestigen of ontkrachten. Dit is een goede manier om je een objectief beeld te vormen van de job. De meeste mensen zullen je met plezier informatie verschaffen over hun werk en je zal misschien zelfs hun dagelijkse activiteiten even kunnen volgen. In de praktijk is een job vaak heel anders dan je je voorstelt. Er bestaan ook coaches die je kunnen helpen om je keuze te verfijnen.
Kies de juiste school
De juiste studierichting kiezen is op zich niet genoeg. Je moet ook een hogeschool of universiteit selecteren die bij jou past. Bepaal eerst waar je naar school wil gaan. Blijf je liever dicht bij huis? Trekt een andere streek in eigen land je aan? Of wil je het buitenland proberen (Erasmus of andere uitwisselingsprogramma’s, op eigen houtje…)? Eenmaal je dat bepaald hebt, kan je online informatie verzamelen van alle scholen en universiteiten die de studies aanbieden waarop je je zinnen hebt gezet.
De uiteindelijke keuze maak je op basis van verschillende criteria. Een eerste betreft de carrièrekansen. Bepaalde scholen of faculteiten zijn zeer populair bij recruiters, andere helemaal niet. Het is dan ook goed om dat op voorhand uit te vissen. Een tweede criterium heeft te maken met competenties. Voor bepaalde faculteiten is er een ingangsexamen, andere verwachten een hoog niveau van wetenschappelijke kennis (geneeskunde) of taalkunde (tolk). Die vereisten hoeven je niet noodzakelijk te ontmoedigen. Je kan bijvoorbeeld je zomervakantie gebruiken om op niveau te komen. Of je kan een beroep doen op academische adviseurs. Hou ook rekening met de duur van de studies. Ben je bereid om 5 jaar of meer van je leven te wijden aan je studies, of wil je liever zo snel mogelijk aan de slag? En vergeet zeker niet het kostenplaatje, vooral als je graag ver van huis wil gaan studeren. Informeer lang genoeg op voorhand of er studiebeurzen of toelagen voor huisvesting bestaan. En nog een laatste goede raad: aarzel niet om meerdere scholen of universiteiten te bezoeken opdat je weet wat het betekent om een bepaalde studierichting te volgen. Het enige wat je dan nog te doen staat, is eraan beginnen!
Marie Bruyaux
Het bericht Verder studeren? Zo hak je knopen door verscheen eerst op Metro.