Kan je maar niet uit die lonkende snoepkast blijven en wou je dat er een manier was om je verlangen naar zoetigheid uit te schakelen? Volgens een Amerikaanse onderzoeksgroep is het mogelijk om onze hersenen te herprogrammeren, zodat we bepaalde smaken waar we vroeger zo dol op waren daarna niet meer lusten.
Bij smaak denken we aan de smaakpapillen op de tong en dat klopt ook, want daardoor kunnen we het palet van zoet, bitter, zout, zuur en umami ervaren. Een Amerikaanse onderzoeksgroep geleid door de neurowetenschapper Charles Zucker ontdekte echter dat de hersenen even belangrijk zijn bij het proeven. Ze plaatsten receptoren op de tong en konden daardoor achterhalen dat die vijf smaken signalen uitzonden naar de cortex, de buitenste laag van het brein. Die hersenschors is verantwoordelijk voor de verwerking van informatie afkomstig van andere lichaamsdelen.
Uit het onderzoek bleek ook dat er bij elke smaak een ander hersengebied geactiveerd werd. Dat is een interessante vaststelling, omdat het op die manier mogelijk is om de respectievelijk positieve en negatieve reactie van de hersenen op zoetigheid en bittere etenswaren te manipuleren.
Experimenten bij muizen
De Amerikaanse onderzoekers voerden ook een experiment bij muizen uit. Daarbij stimuleerden ze de neuronen van de dieren, verbonden aan de verschillende smaken, met lichtgevoelige eiwitten. Het gevolg was dat die zich gedroegen alsof ze iets proefden, terwijl ze helemaal niet aan het eten waren. Toen de cellen in het bittere hersengebied geactiveerd werden, begonnen de muizen te kokhalzen en hun mond te spoelen, omdat ze de smaak associeerden met vergif.
Een Chinese studie die in 2018 gepubliceerd werd in het Britse natuurwetenschappelijke tijdschrift Nature bouwde voort op die resultaten. Ze manipuleerden de hersengebieden van de muizen op dezelfde manier, waardoor die de neutrale smaak van hun water ofwel met plezier begonnen te drinken door de zoetheid die ze ervaarden of juist stopten door de bitterheid. Aangezien de hersengebieden smaken dus positief of negatief beoordeelden, wilden ze testen of die effecten opgeheven of omgekeerd konden worden. Daarvoor schotelden ze de dieren de bittere chemische stof kinine voor, terwijl ze bij het ene dier de zoete connectie in de hersenen activeerden en bij de andere de bittere. De eerste groep ging meer drinken, terwijl de tweede dat juist minder deed. Ze waren er dus in geslaagd om de muizen te doen geloven dat een bitter drankje zoet was.
In een vervolgonderzoek wilden ze ook uitzoeken of het mogelijk was om de connecties in de hersenen bij smaken volledig uit te schakelen, zodat we ons niet meer zo aangetrokken zouden voelen tot zoetigheid. In een nieuwe reeks experimenten blokkeerden ze de hersenconnecties door een medicijn, waardoor de muizen niet meer geïnteresseerd waren in zoete smaken. Hieruit blijkt dus dat het mogelijk is om de connectie tussen smaken en hersengebieden zelfs helemaal uit te schakelen.
Zulke ingrepen bieden veel mogelijkheden in de gezondheidszorg, want ze zouden gebruikt kunnen worden bij mensen met obesitas, die zoetigheid niet kunnen weerstaan. Door bij zulke smaken de bittere hersenconnectie in te schakelen of het zoete hersengebied te deactiveren, zouden ze snoepgoed in de toekomst waarschijnlijk wel links kunnen laten liggen.
Het bericht Zo kunnen wetenschappers onze snoepverslaving uitschakelen verscheen eerst op Metro.