In veel landen is het al lang gebruikelijk om gratis kraanwater te serveren op restaurant, maar België hinkt achterop. Flessenwater blijft de norm en er circuleren zelfs heel wat mythes over de schadelijke gevolgen van kraanwater. De vrijwilligersorganisatie Free Tap Water In Belgian Restaurants wil daar verandering in brengen.
Het begon allemaal op een mooie dag in maart, in een Brugs restaurant. De beste vriendin van Sarah Ehrlich bracht een bezoekje aan België en vroeg om een glas kraantjeswater. Ze kreeg een resolute “nee” te horen. Sarah besloot om de kwestie aan te kaarten op Facebook en de reacties waren overweldigend. “Mijn puppyfoto’s krijgen gemiddeld twee likes, maar plots stroomden er een twintigtal reacties binnen.”
Ehrlich besloot om een Facebookpagina op te richten. De bedoeling was om daarop de verschillende restaurants die gratis kraanwater aanbieden te vermelden. Dat waren er aanvankelijk niet veel en Sarah was dan ook verbaasd toen Axelle Basselet aanbood om een Google Maps te ontwikkelen. “Het is wel duidelijk dat ik niet veel van de sociale mediawereld ken, want die kaart is nu onze grootste troef”, aldus Ehrlich. Intussen krijgt ze al hulp van twaalf vrijwilligers. “Ik heb niemand gevraagd, maar mensen bieden zich spontaan aan. Het is echt een onderwerp dat leeft”, reageert Sarah. Alle medewerkers proberen vol enthousiasme restaurants te overtuigen om mee te doen aan het initiatief. “Er zijn wel drie heel belangrijke punten waar we ons aan houden. We willen niemand verplichten om kraanwater te drinken, restaurants niet dwingen om geen flessenwater meer te verkopen en geen wetten opleggen.”
Mythes
Waarom is België het enige land dat resoluut vasthoudt aan flessenwater? Uit rondvraag van de organisatie blijkt dat maar liefst 80% van de mensen erom verlegen zit om kraanwater te bestellen, hoewel velen het wel een pluspunt vinden als het wordt aangeboden.“Om de een of andere reden weigeren restaurateurs vaak om kraanwater te geven. Ze halen daar heel diverse argumenten voor aan: het is illegaal, je krijgt er nierstenen van, het bezorgt je olifantenvoeten… Allemaal quatsch natuurlijk”, betoogt Ehrlich. De nierstenen blijken een hardnekkige mythe te zijn, die weerlegt wordt door professor Norbert Lameire, nierspecialist aan de UGent. Volgens hem zou het “harde” kraantjeswater in België nierstenen net voorkomen.
Milieu en winst
Het is duidelijk dat het onderwerp leeft, zowel bij restaurateurs als consumenten. Zo besloten onder andere ketens Exki, Pulp en Makisu om hun beleid aan te passen en kraanwater aan te bieden. Ook de McDonalds-vestiging in Leuven sloot zich aan en Ehrlich hoopt dat die trend zich voortzet. “Ze richten zich op een jong publiek, maar diezelfde jongeren stappen mee in klimaatmarsen en zijn meer bezig met het milieu dan wie dan ook. Het transport van flessenwater is echter heel vervuilend. Willen fastfoodketens overleven, dan is er verandering nodig.” Kraantjeswater aanbieden hoeft niet per se gelijk te staan aan minder winst. De prijzen van het eten kunnen verhoogd worden, restauranthouders kunnen een kleine vergoeding vragen of ze kunnen een lokale formule aanbieden. «In de prijs van een lokaal gerecht is dan meteen ook het kraanwater inbegrepen. Zo hebben ze volledige controle over de winst», legt Ehrlich uit. Ze geeft wel aan dat restaurants die volledig gratis water serveren, een bepaalde charme uitstralen die ook het publiek niet ontgaat.
App
De Facebookpagina wist intussen al 10.000 volgers te verzamelen en ook het aantal deelnemende restaurants blijft gestaag toenemen. Softwareontwikkelaars Itay Mayerovits en Martin Bogaert waren zo enthousiast over het initiatief dat ze besloten om gratis een app te ontwikkelen. Free tap water Belgium is sinds vorige week beschikbaar. Gebruikers kunnen op de kaart makkelijk zien welke restaurants gratis kraantjeswater aanbieden en zowel klanten als eigenaars kunnen een restaurant toevoegen. De teller staat intussen op 450. Een advies van Sarah: vraag als consument vooral zelf naar kraantjeswater. Hoe meer vraag, hoe meer aanbod.
Voor meer info over de organisatie, een interactieve kaart en andere praktische aangelegenheden kan je terecht op de site.
Het bericht Nieuwe app ijvert voor kraantjeswater in restaurants verscheen eerst op Metro.
