“Alcohol is een verkeerd begrepen vitamine”, zei de Britse schrijver P.G. Wodehouse ooit. In de tragikomedie ‘Drunk’ van de Deense regisseur Thomas Vinterberg (‘Festen’, ‘Jagten’) testen vier leerkrachten een theorie dat we met minstens 0,05% alcohol in het bloed een beter leven zouden leiden. De gevolgen zijn behoorlijk verrassend.
De vrouw van het hoofdpersonage in ‘Drunk’ vraagt zich op een bepaald moment af waarom heel Denemarken zich te pletter zuipt. Heb jij een antwoord?
Thomas Vinterberg: “Ik wil toch eerst opmerken dat alcoholgebruik niet typisch Deens is. Het is internationaal. Los daarvan denk ik dat het te maken heeft met het feit dat alcohol je toelaat om de controle te verliezen en druk af te laten. En we staan allemaal enorm onder druk tegenwoordig, vooral jonge mensen. Zij moeten in extreem lastige omstandigheden plannen verzinnen voor hun leven. Ze moeten 40 keer per dag van zich laten horen op de sociale media. Voor alles moeten ze een strategie hebben. Terwijl ze eigenlijk enkel verliefd willen worden, en dat is net iets wat je niet kan controleren.”
Is alcohol de enige oplossing of zie je ook andere mogelijkheden?
“Dat heb ik me ook al afgevraagd. Wat als er geen alcohol bestond? Zouden we dan een ander antwoord verzinnen? Er zijn ook veel mensen die geen alcohol nodig hebben om zich goed te voelen. Thomas Bo Larsen, die in deze film de rol van de turnleraar speelt, is een perfect voorbeeld. Hij is een Anonieme Alcoholist, al is hij al lang niet meer anoniem. Hij heeft al lang geen druppel meer aangeraakt, en hij is nog steeds even gek, irrationeel, geestig, intelligent en charmant als toen hij dronk. Eigenlijk ontkracht hij in zijn eentje de hele stelling van mijn film. (lacht) Maar het heeft jaren geduurd voor het hem gelukt is.”
De film begint met de Deense traditie van de ‘Meerloop’, waarbij studenten zo snel mogelijk rond een meer moeten lopen met een bak bier die ze onderweg leegdrinken. Bestaat dat echt?
“Jazeker. Mijn dochters hebben het ook ooit gedaan, en ik vond het best grappig. Maar ik snap dat het vreemd kan overkomen. Ik weet nog dat er toen een Amerikaanse scenariste bij ons op bezoek was, een briljante en heel progressieve vrouw. Toen zij hoorde over die Meerloop was ze compleet geschokt. Ze kon niet geloven dat ik zoiets toeliet. ‘Je zal doodziek zijn!’, waarschuwde ze mijn dochter. Waarop die prompt antwoordde ‘Ja, maar als we tegelijkertijd overgeven, scoren we meer punten.’ (lacht) Dus ja, de Deense drinkcultuur is toch iets bijzonders.”
Mensen reageren heel verschillend op alcohol. Sommigen worden vrolijk, anderen agressief of emotioneel. Zelf word ik slaperig. Brengt alcohol je ware zelf naar boven, denk je?
“Volgens mij is het veel complexer dan dat. Als alcohol je agressief maakt, is dat misschien de kant van jezelf die het meest onderdrukt wordt. Maar je hebt ook nog andere kanten. Een psychiater zei me ooit ‘Je moet je voorstellen dat er in je hoofd een tafel staat, en rond die tafel zitten alle mogelijke versies van jezelf. De bedoeling is niet dat al die versies het altijd eens zijn met elkaar, maar wel dat ze met elkaar kunnen praten’. Misschien brengt alcohol de versie naar voren die al even niets heeft mogen zeggen, of zoiets. Maar ik ben geen psychiater.”
Drinken we om te vergeten?
“Het is zeker zo dat alcohol een soort waarachtig heden creëert. Het heeft iets neo-boeddhistisch. Als je genoeg gedronken hebt, denk je niet meer aan het verleden of aan de toekomst. Je bent enkel bezig met het nu. Je moet op YouTube eens ‘Two drunk guys, one stump and a bike’ opzoeken. Het is een filmpje over twee ladderzatte mannen, ik vermoed Russen, die een boomstronk op een fiets proberen te tillen. Het interessante is dat ze compleet in het moment staan. Het enige wat voor hen telt, is die fiets en die stronk. Al de rest is verdwenen. Dat vind ik boeiend, want het is iets wat we in veel andere situaties in het leven nastreven. Mindfulness heet dat tegenwoordig.”
Ruben Nollet
Het bericht MOVIES. Thomas Vinterberg over ‘Drunk’: “Alcohol laat je toe om de controle te verliezen” verscheen eerst op Metro.
