Is liefde verenigbaar met verdriet? In ‘Love Life’ vraagt de Japanse regisseur Kôji Fukada (‘A Girl Missing’) zich af hoe een relatie kan overleven als de partners een vreselijk drama moeten verwerken. Een donker onderwerp en toch vaak een verrassend opgewekte film, die het plezier vindt na de pijn.
In ‘Love Life’ zien we hoe een vrouw, Taeko, opnieuw contact zoekt met haar ex-partner na de dood van hun kind — tot groot ongenoegen van haar nieuwe echtgenoot. Wat trok je aan in dat idee?
Kôji Fukada: «Als de film begint, heeft Taeko openlijk ruzie met haar ex. Hij heeft haar niet alleen in de steek gelaten, maar hij toonde ook nooit interesse in de opvoeding van hun zoon. Dat vond ik een interessant uitgangspunt omdat er tegelijkertijd een kloof is tussen hen en ze toch ook dicht bij elkaar staan. Taeko leeft in een nieuw gezin, maar het drama dat haar wacht, zal haar duidelijk maken dat ze sommige emoties gemakkelijker kan delen met haar ex. Ook al heeft ze jaren niet met hem gesproken.»
Taeko’s nieuwe echtgenoot neemt ook weer contact op met zijn eigen ex. Wat is de parallel tussen die twee ‘oude’ koppels?
«Ik moet toegeven dat ik daar moeilijk op kan antwoorden. Daarvoor heb ik niet genoeg afstand genomen van de personages terwijl ik het script schreef. Ik was er ook niet op uit om gelijkenissen te creëren. Anderzijds is het natuurlijk wel zo dat ik tijdens het schrijven a priori op zoek ga naar situaties die de verbeelding van de toeschouwers zullen prikkelen. Ik geniet er ook van om hen op het verkeerde been te zetten en te verrassen. Zo hoeft het niet per se verraad of overspel te zijn als twee ex-minnaars elkaar terugvinden. Ik zie het als één van de uitdagingen als ik een film maak: de fantasie van de kijkers aan het werk zetten door hen een unieke situatie voor te leggen.»
Vind je die ideeën gemakkelijker of moeilijker naarmate je meer films maakt?
«Het is nooit gemakkelijk. Maar ik ben ervan overtuigd dat je de verbeelding kunt sturen. Cinema is ook niet toevallig bij vele conflicten ingezet als propagandamiddel. Dat mogen we niet uit het oog verliezen. Het is net als reclame. Bewegende beelden hebben een impact op de mensen. Maar mijn doelstelling is precies het tegenovergestelde van propaganda. Als ik een film maak, is het mijn grootste wens om de verbeelding van de kijker op een andere manier te stimuleren.»
In ‘Love Life’ meng je verschillende talen, met naast Japans ook Koreaans en gebarentaal. Waarom vond je dat belangrijk?
«Het personage van de ex-man moest doof zijn, zodat hij niet zou begrijpen wat Taeko’s nieuwe echtgenoot over hem vertelt. Ik heb dus een beroep gedaan op een slechthorende acteur, Atom Sunada. Omdat hij veel talent heeft uiteraard, maar ook om tijd te winnen. Ik hoefde hem niet uit te leggen hoe die fysieke beperking hem afsnijdt van de wereld die hem omringt, terwijl hij dankzij die Koreaanse gebarentaal ook op een specifieke en bevoorrechte manier met zijn ex-vrouw kan communiceren. Als regisseur waakte ik erover dat Atom zich gehoord zou voelen op de set. Dat we tussen de opnames door veel met elkaar praatten en van gedachten wisselden.»
Moeten we de titel ‘Love Life’ interpreteren als een woordspeling?
«Je kunt het letterlijk opvatten als ‘liefdesleven’, maar je kunt er ook een uitnodiging in zien om van het leven zelf te houden. Ik zie de liefde als iets wat zowel mooi als wreed kan zijn, net zoals het leven. Niet liefde in de zin van je naaste graag zien maar dat je kiest voor één enkele persoon met wie je je leven zult delen. En dat je dus alle anderen uitsluit. Maar eigenlijk haalde ik de inspiratie bij het lied ‘Love Life’ van de Japanse zangeres Akiko Yano uit 1993. De film heeft dus geen Japanse titel, enkel de Engelse.»
Je films halen vaak de selectie van internationale festivals. Heeft dat een invloed op hoe ze in Japan onthaald worden?
«Weet je, uiteindelijk is een filmfestival een beetje zoals een vismarkt. Je vindt er veel verse producten maar er liggen er ook veel tussen die niet meer zo fris ruiken. (lacht) Er komen kopers van over de hele wereld om de meest verse exemplaren binnen te halen, mee naar huis te nemen en daar weer te verkopen. De impact van een festival op het leven van een film reikt dus verder dan enkel de vraag of hij terugkeert naar Japan. Natuurlijk krijgt een film een kwaliteitsstempel als hij uitgenodigd wordt op een festival als Venetië [waar ‘Love Life’ in september deel uitmaakte van de officiële competitie, nvdr]. Dat soort prestigieuze reclame kan zeker geen kwaad.»
Love Life ***
Taeko en Jiro houden van elkaar en wonen samen in de flat van Jiro’s ouders. Die lopen echter niet hoog op met hun nieuwe schoondochter en al zeker niet met de achtjarige zoon die ze uit een vorig huwelijk heeft meegebracht. Wanneer de jongen op een dag per ongeluk het hoofd stoot en overlijdt, wordt het leven van het koppel stevig door elkaar geschud. De tragedie zorgt ervoor dat ze allebei weer contact leggen met hun ex-geliefden. De tijdelijke breuk is als balsem op hun gepijnigde ziel. Maar zullen Taeko en Jiro elkaar nog ooit terugvinden? ‘Love Life’ gaat uit van een gruwelijke situatie, en toch schijnt er geregeld een vreemd zonnige zachtheid door de film. Regisseur Kôji Fukada mijdt elk melodrama en vertrouwt op zijn uitstekende acteurs om het verhaal tot leven te brengen. Sommige interacties vergroot hij uit via precieze camerabewegingen, waardoor hij erin slaagt om met een simpele omhelzing een traantje los te weken. ‘Love Life’ sleept bij momenten een beetje, maar hij doet de dubbele betekenis van zijn titel wel alle eer aan.
‘Love Life’ speelt momenteel in de zalen.
Dit artikel verscheen eerst op Metro: https://www.metrotime.be/nl/culture/love-life-wat-blijft-er-over-van-onze-liefde-na-het-verlies-van-een-kind
