Leren schoenen, leren zetels, leren riemen, leren tassen… Kijk eens om je heen en je ziet gegarandeerd een leren product voorbijkomen. Terwijl plantaardig eten steeds normaler wordt, wint ook veganistische kledij aan populariteit. Daarbij is geen plaats voor leer en de mens gaat daarom op zoek naar alternatieven, het een al verrassender dan het ander.
De productie van ‘gewoon’ dierenleer doet het milieu weinig goed. Het hele proces vreet niet alleen water, maar ook fossiele brandstoffen en weideland. Jaarlijks worden immers zo’n een miljard dieren grootgebracht en geslacht voor de productie van leer en dat in verschrikkelijke omstandigheden. Bovendien is methaangas een niet te onderschatten bijproduct van de industrie. Nog frapanter zijn wellicht de werkomstandigheden van de leerarbeiders. Naar schatting zou maar liefst 90% van de arbeiders in Bangladesh, wereldwijd de grootste producent van leer, sterven voor de leeftijd van vijftig jaar. Dat is het gevolg van de chemische substanties die gebruikt worden tijdens het leerlooien.
Gelukkig is dierenleed vandaag de dag geen noodzakelijk kwaad meer om ‘leer’ te produceren. Er zijn heel wat alternatieven op de markt die er net zo goed uitzien, maar heel wat vriendelijker zijn voor dier en milieu.
Appelleer
Deze leersoort wordt gemaakt van gedehydrateerde klokhuizen, zaden en schillen. Daardoor is het materiaal biologisch afbreekbaar en niet giftig. Verschillende bedrijven maken al gebruik van appelleer in hun producten, waaronder Nemanti, Poétique Paris en het Belgische Komrads.
Kombuchaleer
Kombuchathee ken je misschien al: het is een door hipsters zeer gewaardeerd drankje. Tijdens het productieproces van de thee ontstaan er ook bijproducten, die worden gebruikt voor het volledig biologisch afbreekbare kombuchaleer. De thee wordt concreet gefermenteerd door de toevoeging van suiker en azijn. Dankzij de tussenkomst van bacteriën en gist ontstaat er op die manier een celluloseweefsel, wat dan weer omgevormd kan worden tot leer.
Kurk
Toegegeven, kurk is niet echt hetzelfde als leer. Maar aan het natuurlijke materiaal zitten heel wat voordelen verbonden. Veel kurk is afkomstig uit Portugal, waardoor het transport beperkt wordt. Ook kan het materiaal geoogst worden zonder de kurkeiken te vellen; nadien groeit de schors gewoon weer aan en begint het hele proces opnieuw. Bovendien is het sterk, biologisch afbreekbaar en hygiënisch. Onder andere Chanel en Christian Louboutin lieten zich voor hun ontwerpen al verleiden door kurk.
Ananasleer of Piñatex
Dit is tegenwoordig een van de meest ophefmakende leeralternatieven, niet in de laatste plaats omdat de naam ‘ananasleer’ tot de verbeelding spreekt. De uitvinder van Piñatex, Dr. Carmen Hijosa, was vroeger zelf leerbewerker. Niet alleen is het productieproces heel wat minder schadelijk dan dat van dierenleer, maar daarnaast krijgen ananasboeren dankzij het materiaal ook een tweede bron van inkomsten. Voor het leer worden namelijk niet de vruchten, maar de bladeren gebruikt.
Fruit- en bloemetjesleer
Als er iets lieflijk klinkt, zijn het wel fruit en bloemetjes. Het Peruviaanse bedrijf Le Qara kwam op het idee om deze natuurlijke producten te bewerken en te veranderen in leer. Dankzij de bewerking in het laboratorium kan het fruit- en bloemetjesleer verschillende vormen en texturen aannemen om zo dicht mogelijk aan te leunen bij dierenleer. Het afval dat tijdens de productie ontstaat, kan bovendien gewoon gebruikt worden als compost.
Wijnleer
Druiven kunnen niet alleen verwerkt worden tot wijn, maar ook tot leer. Het Italiaanse bedrijf Vegea specialiseert zich in het maken van luxeleer uit bijproducten van de wijnindustrie. Denk daarbij aan pitten, steeltjes en zaden. Wij hopen stiekem dat er ook een wijngeurtje aan het leer hangt, maar we garanderen niets.
Paddenstoelenleer
Als er een nadeel is aan suède, dan is het wel dat het materiaal erg gevoelig is voor regen. Voor je het weet zijn je mooie schoenen of nieuwe handtas rijp voor de vuilnisbak. Hier komt paddenstoelenleer goed van pas. Het stofje lijkt op suède, maar is bovendien waterafstotend, ademend en nog soepeler dan gewone suède. Voor de productie wordt de Chinese paddenstoel Phellinus ellipsoideus gebruikt: die is zo groot dat er stukken van 20 op 40 centimeter uit kunnen worden gehaald.
Koffieleer
Wij kennen koffie als dat heerlijk warme drankje waar je wakker van wordt, maar het product kan ook worden omgevormd tot een alternatief voor dierlijk leer. Daarvoor gebruikt men met name gebruikt koffiedik. Het door het Duitse merk Nat-2 gepatenteerde materiaal ruikt zelfs een beetje naar koffie – en daar kunnen we alleen maar blij van worden.
Laboleer
Dit is misschien wel een van de belangrijkste en meest veelbelovende leeralternatieven. Laboratoriumleer wordt gemaakt van giststammen die op hun beurt collageencellen aanmaken. Het resultaat lijkt op dierenleer en kan volledig naargelang de nood worden geproduceerd. Daardoor gaat er geen materiaal verloren, wat al helemaal geweldig is voor het milieu.
Het bericht Is dierenleder verleden tijd? Als het van deze alternatieven afhangt wel verscheen eerst op Metro.
