In Cannes wou iedereen dit jaar ‘Rafiki’ (‘vriendin’ in het Swahili) zien, de allereerste Keniaanse film. Geselecteerd voor het prestigieuze festival, maar verboden in eigen land. Het probleem? Het is een liefdesverhaal tussen twee meisjes, en in Kenia is homoseksualiteit nog altijd een misdrijf. Metro sprak met regisseuse Wanuri Kahiu.
Hoe is ‘Rafiki’ ontstaan?
Wanuri Kahiu: “Ik had net voordien een sciencefictionkortfilm gedraaid. Mijn producer Steven Markowitz en ik hadden zin om verder samen te werken. Hij wou een film maken die geïnspireerd is door de Afrikaanse literatuur, en ik wou een liefdesverhaal vertellen. Ik heb veel Afrikaanse romans gelezen en ‘Jambula Tree’ van Monica Arac de Nyeko is me het meest bijgebleven. Dat gaat over het einde van de puberteit en over een romance binnen een gemeenschap. Maar ook over het belang van geloven in je dromen.”
Hoe heb je de financiering rondgekregen?
“Kenia kent nog geen filmindustrie, dus we moesten elders naar geld op zoek. Het was ook heel belangrijk om onze artistieke integriteit te vrijwaren, dus we wilden partners die onze visie deelden. We zijn de hele wereld rondgereisd en hebben uiteindelijk zeven coproducers gevonden. Dat heeft zeven jaar geduurd! Het was ongelofelijk moeilijk om deze film te maken.”
Je film doet wat denken aan ‘Romeo & Juliet’: een liefdesverhaal over twee rivaliserende families, tegen de achtergrond van een verkiezing. Zat dat politieke aspect al in het boek?
“Nee, maar ik wou een personage creëren dat moet kiezen tussen zijn carrière en zijn familie. De rol van de vader-politicus is gebaseerd op dat idee. Hij is geliefd en gesteund in zijn gemeenschap, maar hij wordt verscheurd door een moeilijke keuze: zijn dochter of de verkiezingen.”
Hoe heb je de actrices gecast?
“Sam, die Kena speelt, heb ik ontmoet op een feestje. Ze leek precies op het personage dat ik in mijn hoofd had. Ze had nog nooit geacteerd, maar kwam ongelofelijk natuurlijk over tijdens de audities. Sheila had wel al enkele kleine rollen gespeeld. Ze zit vol leven en is iemand op wie je snel verliefd kan worden. Zo iemand wou ik voor de rol van Ziki.”
Van welk soort films hou je zelf?
“Sciencefiction. Ik ben fan van Ava Duvernay, ook voor wat ze doet voor vrouwen in de filmindustrie. En van Spike Lee heb ik alles gezien sinds ‘Do the right thing’. Ook zijn nieuwe, ‘BlacKkKlansman’ is geweldig. En er is ook een Franse regisseuse die me erg geïnspireerd heeft tijdens de voorbereiding: Mélanie Laurent. Haar films ‘Les Adoptés’ en ‘Respire’ waren twee uitstekende referenties voor ‘Rafiki’.”
In Cannes had iedereen het over je film. Tegen welk vooroordeel moest je het meest opboksen?
“De grootste vooroordelen kwam ik tegen in Kenia. Niemand heeft daar de film gezien, en toch wordt hij bestempeld als immoreel en een pamflet voor homoseksualiteit. Niemand mag deelnemen aan het debat en zo creëren ze een extreem negatief – en foutief – beeld. ‘Rafiki’ is een lichte, brave film vol liefde voor mensen en voor Kenia. Jammer genoeg mag niemand in Kenia dat zien om zelf zijn mening te vormen. Maar Cannes heeft me moed gegeven. Ik hoop dat het ons helpt om de film in Kenia te releasen.”
Je laat ons ook een beetje de onbekende Afrikaanse cinema ontdekken…
“Er beweegt van alles in de Afrikaanse cinema, maar die films geraken niet in de klassieke distributienetwerken en zijn dus moeilijk te zien. Zelfs voor mij! Ik krijg veel vaker de kans om Amerikaanse films te zien. Het zou goed zijn als Afrikaanse artiesten wat meer steun zouden krijgen, zodat hun werk op het grote scherm komt. We willen ons zo graag tonen aan de wereld, op allerlei nieuwe manieren. Want wat we tot nu toe te zien kregen, wordt gekenmerkt door pijn en wanhoop. Maar we zijn zoveel meer dan dat!”
Elli Mastorou
Het bericht “Het is zeer belangrijk om in je dromen te geloven” verscheen eerst op Metro.
