Aan hokjesdenken heeft de voorman van Het Zesde Metaal zich nooit schuldig gemaakt. Zo gek is het dus niet dat Wannes Cappelle na een voorzet van de Belgische pianist Nicolas Callot de leefwereld van Frans Schubert indook. Het resultaat laat zich smaakvol en onderbouwd horen op ‘Kom, benevelt mie!’.
Twaalf liederen van de Oostenrijkse componist vertalen naar het West-Vlaams zodat ze bij het zingen goed en vertrouwd in de mond zouden liggen. Moest gezien het oeuvre dat de man heeft nagelaten de schaar ter hand worden genomen?
Cappelle: “Zeer zeker. Schubert is er amper 31 geworden maar heeft in die zeer beperkte tijd op aarde meer dan zeshonderd liederen gecomponeerd. Ik was best wel getriggerd door het voorstel van Nicolas die ik al langer ken omdat onze kinderen vriendjes zijn in de kleuterschool en wij dus gewoon gevolgd zijn (lacht). Maar aanvankelijk zag ik geen opening. Tot hij me de tip gaf om te beginnen met de 24-delige cyclus ‘Winterreise’. Die cyclus verhaalt over een jongeman die wordt afgewezen en vervolgens op reis vertrekt om die donkere gedachten een plaats te geven of te verbannen maar hij ontmoet – de dramatische lijn indachtig – de dood. Die donkere sfeer zoek ik soms ook wel op bij het schrijven. Toen Nicolas’ vrouw op een bepaald moment liet vallen dat ze benieuwd was wat het zou geven wanneer ik die liederen in het West-Vlaams zou vertalen, werd het zaadje pas echt gepland.”
En wanneer heeft dat zaadje dan het nodige water gekregen om te kunnen ontkiemen?
Cappelle: “Toen ik twee jaar geleden tijdens een etentje de vraag kreeg van de toenmalige directeur van Festival Vlaanderen Kortrijk om een programma samen te stellen voor de editie van 2019. Geen evidentie want ik zou vlakaf moeten toegeven dat ik niets ken van klassieke muziek. Tot ik het voorstel van Nicolas’ vrouw lieten vallen, het even stil werd en er voor ik het goed en wel besefte een ‘dikke ja’ of ‘verkocht’ uit de lucht kwam vallen. Ergens in februari 2019 heb ik dan samen met Nicolas enkele liederen gebracht en dat werd zo goed onthaald dat het naar meer smaakte.”
Het is niet gebleven bij de ‘Winterreise’-cyclus waarvan er hier een deel te horen valt.
Callot: “Klopt. Naast delen van ‘Winterreise’ en de serenade ‘Ständchen’ koos ik bijvoorbeeld ook voor vrolijker werk zoals ‘Heidenröslin en dat op een liefdesgedicht van Goethe.”
Cappelle: “Het gebeurt wel eens dat ik vastzit bij het schrijven en dan vertaal ik soms gewoon bestaande popnummers die ik mooi vind. Zeer zen en een soort soduko-gevoel dat als het meezit de geest weer fris maakt of een nieuwe invalshoek aanbiedt. Ik geniet er van om in het West-Vlaams woorden te zoeken die ik dan verdraai en kneed om ze te doen passen in een bepaald metrum. Het probleem hier was het Hoogduits met woorden van meer dan tweehonderd jaar. Ik had er geen zin in om de luisteraar te imponeren met allerlei dure woorden en daarom heb ik me de teksten eigen gemaakt. Maar ik heb er wel niet mijn eigen verhaal van gemaakt en ben trouw gebleven aan de inhoud en de partituur.”
‘Komm, beglücke mich’ uit ‘Ständchen’ werd uiteindelijk ‘Kom, benevelt mie!’, de titel van de plaat. ‘Benevelen’: wat een mooi werkwoord!
Cappelle: “Heel poëtisch en we willen de luisteraar ook benevelen. Ik heb samen met mijn zangcoach Steve Dugardin hard gewerkt om de juiste techniek onder de knie te krijgen en bepaalde woorden lekker lang te laten klinken. Opnametechnisch stond ik in dezelfde kamer als de piano. In popmuziek zing je dichtbij de microfoon en worden er achteraf effecten toegevoegd, maar bij klassieke muziek wordt het geluid in de ruimte opgenomen. Een heel andere manier van werken, rauw maar tegelijkertijd ook verfijnd.”
Callot: “Ik wilde ook de breekbaarheid en kwetsbaarheid van Wannes zoveel mogelijk tastbaar maken. Wie naar de plaat luistert, moet iets beleven. Het is geen behang, dit moet je voelen. Het gevoel dat mensen hadden toen ze tweehonderd jaar geleden samen in een kamer bij Schubert rond de piano zaten. Laat het een mooi alternatief zijn in plaats van een avond bingewatching. Ik hoop dan ook dat mensen de plaat zullen kopen en bewust zullen opleggen.”
‘Kom, benevelt mie!’ (****) is uit bij NEWS – info over eventuele concerten op www.nicolascallot.be
Dirk Fryns
Het bericht SOUNDCHECK. Wannes Cappelle en Nicolas Callot brengen Schubert in het West-Vlaams verscheen eerst op Metro.
