Damien Jurado is zo stilaan een monument, zij het een dat nog steeds onder de radar blijft van het van het grote publiek. Na een kwarteeuw muzikale carrière vertoont de inspiratiebron van de Amerikaan nog steeds geen tekenen van droogte. Met zijn – houd je vast – vijftiende worp herschrijft Jurado alweer de regels van muzikaal vakmanschap.
Je kon een speld horen vallen toen Damien Jurado zijn gitaar nam en op een sober krukje ging zitten op de bühne van de Borgerhoutse De Roma, ergens eind februari. Geen band en geen setlist, gewoon spelen waar hij zin in heeft. Het publiek, nog in zalige onwetendheid over de komende pandemie, morde niet. Jurado’s sereniteit en bescheidenheid waren zo innemend dat zelfs de vergulde ornamenten van de mooiste concertzaal van Antwerpen hun hoed afdeden. Enkele uren eerder spraken we de singer-songwriter over laatste plaat ‘What’s New, Tomboy?’ – en ja, er werden nog handen geschud.
Dag Damien. Die tomboy in de titel, wie is dat eigenlijk?
Damien Jurado: “De titel komt uit een Amerikaanse televisieserie uit de jaren 60. Daarin komt een fictieve film voor die ‘What’s New, Tomboy?’ heet. Ik heb het gewoon opgeschreven omdat ik het een heel coole titel vond. De meeste van mijn albumtitels hebben eigenlijk niks te maken met het album op zich.”
“Films en tv-programma’s zijn ook waar mijn inspiratie voornamelijk van komt. Ik kijk tv, en dan wacht ik tot de nummers in mijn hoofd verschijnen. Ik heb ooit gezegd dat mijn nummers als katten zijn: het beste is om ze gewoon compleet te negeren, en dan komen ze vanzelf naar je toe. Als ik gewoon mijn gitaar zou nemen en zo zou proberen om nummers te schrijven, zouden ze honden zijn. Maar zo werkt het niet voor mij.”
De productie van de plaat is heel droog, en de bas is erg prominent aanwezig.
“Klopt. Ik denk dat dat een soort antwoord is op al die jaren dat ik werkte met Richard Swift (Damiens producer en goede vriend, die in 2018 overleed, nvdr.). De albums die ik met hem maakte waren echt overladen met galm. Daar was ik oké mee, maar ik denk dat het ook symbool stond voor het feit dat ik me verstopte. En na Richard, met ‘The Horizon Just Laughed’, ‘In The Shape of a Storm’ en zeker met deze nieuwe, denk ik dat ik me meer toon, intiemer en kwetsbaarder ben. Ik wilde ook graag iets nieuw doen. Ik ken niet veel platen waarop de bas zo op de voorgrond treedt, zeker geen moderne. Bovendien is Josh Gordon, mijn bassist, ook zo’n goede muzikant. Ik wilde echt dat hij op dit album kon stralen.”
“Het is een persoonlijke stijlbreuk, maar ook iets wat ik nog nergens anders had gehoord. Ik hou echt van het ontdekken van nieuwe muzikale terreinen. Misschien start ik nu een nieuwe trend in muziekproductie, misschien ook niet. Maar persoonlijk wil ik deze stijl wel even behouden, ik vind het goed klinken.”
‘When you were few’ werd geschreven toen je al je bezittingen aan het opruimen was. Had je het gevoel dat je een nieuwe start moest nemen?
“Er was toen heel veel aan het gebeuren in mijn leven, eigenlijk heel veel verschrikkelijke dingen op persoonlijk vlak. Ik probeerde daarvan te herstellen, ik wilde opnieuw beginnen en mentaal gezonder worden. En ik ben een van die mensen voor wie mijn bezittingen veel emotionele herinneringen dragen, dus daarom gaf ik quasi mijn hele inboedel weg. Zelfs mijn eigen schilderijen, gitaren… ik heb er toch maar één nodig. Ik deed alles dus van de hand, ik begon opnieuw en ging naar Californië. Dat was een welkome verandering. Ik ben niet zo’n opgewekt persoon, maar het zonnige en warme Californië was – in tegenstelling tot het donkere, regenachtige Seattle, waar ik vandaan kom – echt wat ik op dat moment nodig had.”
Je hebt het al over Richard Swift gehad, je goede vriend en producer. Wat was de impact van zijn dood op jou en je muziek?
“Weet je, het liet echt zo’n leegte achter in mijn leven. Ik had de dood nooit op die manier ervaren. Ik sprak bijna dagelijks met Richard. Ik ben nog steeds niet over zijn dood heen. In mijn nummers zing ik meestal over personages en niet echt over mezelf, ook op deze plaat. Maar als ik in het refrein van ‘Ochoa’ “sun, moon, flower” zing, dan denk ik dat dat onbewust over Richard gaat. De zon staat dan voor geboorte, de maan voor de dood en de bloem voor groei.”
Ik lees vaak dat mensen je muziek therapeutisch ontspannend vinden.
“Ik hoop en denk wel dat mijn muziek mensen troost. Ik denk ook dat ze daarom naar mijn optredens komen. Iemand zei me ooit na een optreden dat het hem deed denken aan een kerkdienst, als een moment van reflectie. Dus ja, ik denk wel dat het therapeutisch moet werken, en ik voel me vereerd om dat te mogen doen. Bovendien raakt het mij ook heel erg. Ik ga niet gewoon zomaar over naar het volgende nummer, er kruipt heel veel emotie in, tot op het punt van huilen. Het is voor mij ook een manier van genezen.”
Je maakt nu al meer dan 20 jaar muziek. Zou je liever hebben dat je nieuwe fans je oud materiaal appreciëren of dat je oude fans genieten van je nieuw materiaal?
(denkt na) “Dat is een goede vraag. Ik zou hopen dat mijn nieuwe fans teruggaan naar mijn oude werk. Stel dat ik jou echt zou willen leren kennen en begrijpen. Dan zou ik ook teruggaan naar je babyfoto’s, naar je ouders, wie je vrienden waren… Als je naar een nieuwe band begint te luisteren en je hen wil kennen, moet je dus ook teruggaan naar het begin.”
Vijftien albums is ook al heel wat. Zal er snel een einde komen aan de toevloed aan je muziek?
(stellig) Nee. Voor mij is muziek maken echt een roeping, en het maakt me heel gelukkig. Ik zie geen einde. Ik ben in mijn vrije tijd ook beeldend kunstenaar, maar ik heb geen intentie om dat ook voltijds te gaan doen. De muziekwereld is al chaotisch genoeg.
Nina Vandenbroek
Het bericht SOUNDCHECK. Damien Jurado neemt een nieuwe start: “Ik deed bijna mijn hele inboedel van de hand” verscheen eerst op Metro.
