We keren 90 jaar terug in de tijd, naar het stadje Billund in Denemarken. Op 10 augustus 1932 legt Ole Kirk Kristiansen de eerste steen van wat de Lego-groep zal worden. Vandaag roept de naam Lego spontaan beelden op van bouwblokjes en kleine gele mannetjes, maar dat was niet altijd het geval. Kristiansen was timmerman van beroep, en dus ontwierp hij zijn eerste speelgoed in hout. Pas vier jaar later, in 1936, creëerde hij echt het merk Lego. De naam is een combinatie van twee Deense woorden, ‘leg’ en ‘godt’, letterlijk vertaald ‘speel’ en ‘goed’. Pas in 1949 verscheen de eerste kleine plastic bouwsteen. Het blokje waar we nu nog steeds mee aan de slag gaan, werd uiteindelijk uitgevonden en gepatenteerd in 1958. De eerste minifiguurtjes — zeg maar de beroemde gele mannetjes — volgden nog 20 jaar later, in 1978.
Het rijk van het bouwsteentje
Vandaag staat Lego voor een heus imperium dat veel meer om het lijf heeft dan de verkoop van kleine plastic bouwsteentjes en figuurtjes. Einde jaren 1990 balanceerde het Deense bedrijf nochtans op de rand van het faillissement. In plaats van op te geven, besloot de directie van de groep echter om het geweer van schouder te veranderen. In 1999 kocht Lego de licentierechten op ‘Star Wars’ en rolden de eerste afgeleide bouwdozen van de band. Het bleek een gouden ingreep. 23 jaar later vallen de licenties en afgeleiden producten die Lego op de markt brengt niet meer te tellen. Van ‘Harry Potter’ tot ‘Lord of the Rings’, zonder de serie ‘Friends’ te vergeten, alle titels kregen ook een Lego-versie.
Ook einde jaren 1990 stortte Lego zich op de industrie van virtuele bouwsteentjes en videogames. Sindsdien zijn zowat 50 games uitgebracht, met ‘Lego Star Wars: The Skywalker Saga’ als meest recente release. Die ging op amper twee weken tijd 3,2 miljoen keer over de (al dan niet digitale) toonbank.
Het imperium van Lego omvat verder tien pretparken over de hele wereld, verschillende winkels en 27 Lego Discovery Centres. In juni kwam er ook in Brussel zo’n belevingsruimte bij, aan het winkelcentrum Docks Bruxsel. Het ziet er trouwens naar uit dat het kleine Deense steentje zich binnenkort nog dieper in België zal vestigen. Er zouden namelijk plannen zijn om een Legoland-pretpark te bouwen in Gosselies (bij Charleroi), op het vroegere terrein van Caterpillar.
Volwassen Lego-fans
Lego is echter geen exclusieve speeltuin voor kinderen. Dat mochten we in 2017 vaststellen op het gespecialiseerde evenement ‘Bricklive’ in Brussel. Er bestaat ook een enorme gemeenschap van tieners en volwassenen met een groot hart voor de blokjes. Ze hebben trouwens een eigen naam: ‘AFOL’, wat staat voor ‘Adult Fan of Lego’. Marine, een Belgische van 33, is zo’n volwassen Lego-fanaat. Ze nam trouwens al deel aan de Franstalige versie van het tv-programma ‘Lego Masters’.
Enkele jaren geleden verhuisde ze van Brussel naar Parijs om er in een Lego-winkel te gaan werken. Sinds ze deelnam aan ‘Lego Masters’, waar ze samen met haar partner een knappe derde plaats behaalde, is haar passie voor de beroemde blokjes enkel gegroeid. Georg Schmitt, een bekend jurylid van de Franstalige versie van de uitzending, is één van de 14 gecertificeerde Lego-professionals in de wereld, en hij vroeg aan Marine of ze zin had om zich aan te sluiten bij zijn bedrijfje ERC-Briques. «Het betekent dat ik nu officieel Lego-bouwer ben», zegt ze trots. «De bedoeling is om Lego-modellen te bouwen, vaak heel grote constructies, zoals je die ziet in Legoland en Legowinkels. De bestellingen komen doorgaans rechtstreeks van Lego, maar niet alleen. Soms gaat het om gewone mensen die een groot standbeeld willen in hun huis en het zich kunnen veroorloven. Of om een winkelcentrum dat een speciaal evenement wil organiseren. Zo hebben we in mei nog op aanvraag van Microsoft een gigantische Xbox gecreëerd om de release van de nieuwe ‘Lego Star Wars’-game in de verf te zetten.»
De jonge Belgische raakte relatief laat besmet met het Lego-virus. «Als kind hadden mijn broer, mijn zussen en ik een hoop Lego-blokjes in een grote bak, en we vonden het heerlijk om kastelen en huizen te bouwen», weet Marine nog. Daarna vervaagde die passie, tot ze als jonge twintiger een reis maakte naar Kopenhagen. Ze liep lang een Lego-winkel, stapte binnen en vond er haar eerste echte bouwset met instructies. «Dat was de eerste keer dat ik als volwassene een eigen doos kocht in plaats van losse blokjes», zegt ze.
Na die eerste doos volgden er nog vele andere. Haar favoriete collectie? ‘Modular Buildings’! «Het is een kleine collectie gebouwen die samen een straat vormen», legt ze uit. «Elk jaar komen er nieuwe uit. Ik heb er al veel, en dat geeft een knap afgewerkte straat met onder meer een Parijs restaurant, een hotel en een garage.» Die collectie is echter niet de enige waar Marine dol op is. «Onlangs heeft Lego ook een botanische collectie uitgebracht, met allerlei planten», meldt ze enthousiast. «Ik ben er echt verliefd op geworden, en ik heb ze allema al: van de bonzaï over de boeketten tot de zonnebloemen.»
«Lego als ultieme grondstof»
Marine heeft thuis geen kamer die uitsluitend aan Lego is gewijd. Het is haar altijd gelukt om de constructies in haar interieur te integreren. «Ze staan overal in mijn appartement verspreid», vertelt ze. «Je hoeft geen kamer voor te behouden aan je Lego’s als je een verzameling wil aanleggen. Je kunt ze overal kwijt.» Marine vindt zichzelf een AFOL, maar ze heeft zich nooit aangesloten bij een van de Lego-fanclubs. De laatste jaren is ze wel regelmatig in contact gekomen met die verenigingen. «Het is een heel grote en verscheiden gemeenschap, die vaak sterk uiteenloopt qua leeftijd», klinkt het. «Op liefde voor Lego staat geen leeftijd.»
Marine heeft tot slot nog een goeie raad voor al wie zin heeft om aan het bouwen te slaan met Lego. «Veel mensen zeggen me dat ze geen benul hebben van hoe ze eraan moeten beginnen», merkt ze op. «Maar eigenlijk is het heel simpel: je neemt een Lego-blokje en je zet het op een ander. De ideeën en de technieken komen wel vanzelf, beetje bij beetje. We ontdekken nieuwe dingen door gewoon te proberen. Als het resultaat ons niet bevalt, halen we de boel weer uit elkaar en beginnen opnieuw. Iedereen kan een groot bouwer worden. L ego is het kleine steentje waarmee je alles kunt maken. Het is een soort ultieme grondstof. Iedereen kan er zich in alle vrijheid mee uitdrukken. Alles is mogelijk!»
Dit artikel verscheen eerst op Metro: https://nl.metrotime.be/cultuur/lego-blaast-90-kaarsjes-uit-op-liefde-voor-lego-staat-geen-leeftijd
