“Weet jij wat te doen bij een nucleair ongeval?” is de slogan van de informatiecampagne die het Crisiscentrum deze week lanceerde naar aanleiding van het geactualiseerde nucleair noodplan. De informatiecampagne wil de bevolking correct informeren over het nucleaire risico en de juiste reflexmaatregelen bij een eventueel ongeval. Want ondanks alle veiligheidsvoorzieningen, controles en preventieve maatregelen is een incident nooit volledig uit te sluiten. Naar aanleiding van deze campagne laten we een aantal experten aan het woord over radioactiviteit en nucleaire veiligheid.
Hans De Neef is expert nucleair noodplan bij het crisiscentrum van de federale overheid. Hij volgt de laatste ontwikkelingen op de voet.
Wat is het nucleair noodplan?
“Een algemeen noodplan is een vooropgesteld stappenplan. Op die manier kan de overheid zo snel en efficiënt mogelijk reageren bij een ongeval of ramp. Alle mogelijke risico’s zijn hierin opgenomen. Voor bijzondere risico’s worden ook bijzondere noodplannen opgemaakt, waarvan het nucleair noodplan één is. Hierin staan de leidende principes voor de voorbereiding, het crisisbeheer en de nazorg van een noodsituatie. Gemeenten, provincies en hulpdiensten maken dit plan vervolgens operationeel door aan te vullen met eigen procedures, opleidingen en oefeningen.”
Welke belangrijke aanpassingen zijn er gebeurd?
“De huidige versie van het nucleair noodplan dateert uit 2003. Procedures en opleidingen voor betrokken actoren of oefeningen worden voortdurend georganiseerd. Voor aanpassingen aan de leidende principes van het nucleair noodplan, laten we ons adviseren door nationale adviezen, zoals van het FANC en de Hoge Gezondheidsraad, maar ook door internationale aanbevelingen of conclusies die we uit nucleaire oefeningen en reële gebeurtenissen trekken.
Het geactualiseerde noodplan, zal nog meer anticiperend zijn. Bij elk incident waarbij het noodplan in werking treedt, zullen alle structuren van het noodplan geactiveerd worden Ook wordt het crisisbeheer opgedeeld in verschillende fases. Hierdoor is er meer aandacht voor de nazorgfase, als het directe gevaar geweken is. Is het voedsel bijvoorbeeld veilig voor verkoop? Daarnaast worden strategieën voorbereid om de zone rond het nucleair ongeval, waarin we extra maatregelen treffen en uitvoeren (bv. het innemen van jodiumtabletten), indien nodig uit te breiden. Vandaag de dag ligt de zone vast op een straal van 20 kilometer, bij het nieuwe noodplan gaan we tot 100 kilometer. Ten slotte gaan we nog nauwer samenwerken met onze buurlanden.”
Hoe moeten wij reageren tijdens een nucleair ongeval?
“De belangrijkste reflex is schuilen. Dit betekent naar binnen gaan en ramen en deuren sluiten. Daarnaast is het belangrijk om de officiële informatie van de overheid te volgen. Om meteen verwittigd te worden bij een noodsituatie, kan je je vooraf registreren op BE-Alert (www.be-alert.be). Via BE-Alert kan de overheid je een bericht sturen met duidelijke aanbevelingen. Zo weet je bv. of je ramen en deuren moet sluiten of jodiumtabletten moet innemen … Daarnaast kan je ook je eigen noodplan op maat samenstellen op www.mijnnoodplan.be. Zo ben je meteen voorbereid op een noodsituatie.
Natuurlijk informeert het Crisiscentrum ook via lokale overheden, (sociale) media, een contactcenter en eventueel wagens met luidsprekers. We hebben dus een arsenaal aan communicatiemiddelen, en gebruiken de media die op dat moment het efficiëntst blijken.”
Wil je meer weten over het nucleair risico en over wat jij kan doen bij een nucleair ongeval? Kom het te weten op www.nucleairrisico.be of stem vandaag af op Hautekiet op Radio 1 tussen 9u en 10u. Een aantal experts beantwoorden live vanuit het studiecentrum voor kernenergie in Mol al je vragen.
TIP
Heb jij al een noodplan voor jouw familie? Maak samen met je gezin je eigen noodplan op met de online noodplanner van de Federale Overheid.
Maandag bij Metro
Experten van de FOD Volksgezondheid en het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen
en Gezondheidsproducten (FAGG) gaan in op de impact van radioactieve stoffen op ons lichaam.
