Waarom noemen we mensapen niet gewoon mensen? Dat vraagt Nederlands-Amerikaans onderzoeker Frans de Waal zich af. Hij is een van de invloedrijkste wetenschappers van zijn tijd en ontdekte dat we niet zo veel verschillen van de apen als we denken.
“Ik begrijp niet waarom we mensen en chimpansees niet allebei apen noemen, of mensapen, of mensen”, aldus de Waal. Dat voorstel blijkt zo gek nog niet. Volgens de onderzoeker moeten we kijken naar de olifanten. “We weten dat Afrikaanse en Aziatische olifanten rond 6 à 7 miljoen jaar als soort van elkaar afgesplitst zijn. Dat is ongeveer net zolang geleden als wij van chimpansees zijn afgesplitst”, legt de Waal uit. Toch noemen we die twee soorten ‘olifanten’. We hebben volgens de Waal een artificiële grenslijn getrokken die niet klopt met wat we over de evolutie en genetica weten.
Emoties
Mensen en mensapen verschillen volgens de bekende psycholoog niet zo veel van elkaar. Er wordt dan wel vaak gedacht dat enkel mensen emoties hebben, maar niets is minder waar. De Waal werkt al vijftig jaar lang met primaten en veel van zijn onderzoek gaat over empathie bij de dieren. “Dieren reageren heel emotioneel op de emoties van andere dieren”, aldus de Waal.
Vriendschap
Mensapen voelen verdriet om het verlies van een naaste. Dat heeft de onderzoeker vastgesteld. Ook van vriendschap is er volgens hem sprake in het dierenrijk.“Toen Mama, de vrouwelijke chimpansee die de centrale figuur was in de kolonie van Burgers’ Zoo in Arnhem, stervende was, wilde primatoloog Jan van Hooff, die haar jarenlang had gekend en met haar had gewerkt, haar nog bezoeken”, herinnert de Waal zich. “Toen hij haar bezocht, legde ze haar arm over zijn schouder. Van Hooff en Mama kenden elkaar zeer goed. Als hij zich in het chimpanseeverblijf vertoonde, kwam Mama gegarandeerd langs de overkant van de gracht naar hem toelopen om hem te begroeten.”
“Toen ze gestorven was, werden een paar andere chimpansees bij haar binnengelaten. Ik denk dat deze chimpansees, zeker deze die heel dicht bij haar stonden, een heel sterk besef hadden van de dood van Mama, die 59 was toen ze overleed. Maar of ze ook een besef hebben dat hen dat ook ooit zal overkomen, dat weet ik niet.”
Het bericht “Mensapen zijn ook mensen” verscheen eerst op Metro.
